Quản lý giao dịch (Trade Management) là gì?

Quản lý giao dịch (Trade Management) là gì?

Quản lý giao dịch là những gì bạn làm sau khi đã vào lệnh [1:39, 3:43, 3:56]. Nó bao gồm việc quyết định khi nào thoát lệnh (chiến lược thoát lệnh) và khối lượng giao dịch ban đầu (kích thước vị thế hoặc đơn vị giao dịch) [6:05, 19:43]. Linda Raschke tin rằng đây là một phần rất quan trọng trong giao dịch, dù thường bị xem nhẹ [1:45, 4:01].

Tại sao quản lý giao dịch thường bị bỏ quên?

Linda Raschke cho rằng mọi người thường quá tập trung vào chiến lược vào lệnh, vì nó mang lại cảm giác hào hứng và sáng tạo hơn [4:22, 4:29]. Trong khi đó, việc xác định thoát lệnh khi nào và chấp nhận rủi ro bao nhiêu thường không rõ ràng và kém hấp dẫn hơn [4:36].

Các yếu tố chính trong quản lý giao dịch theo Linda Raschke

1. Chiến lược thoát lệnh: Biết khi nào nên thoát lệnh [1:39, 4:29]

Linda Raschke đưa ra một số cách thoát lệnh phổ biến:

• Thoát theo mục tiêu cố định (theo giá):
  Thoát khi giá chạm một mức định sẵn, thường dựa trên ATR (Average True Range) – chỉ báo đo độ biến động giá [7:17, 7:23]. Mục tiêu có thể là một phần của ATR. Bạn sẽ đặt mục tiêu lợi nhuận cho giao dịch của mình bằng cách sử dụng một bội số cố định của Average True Range (ATR). Trong quá trình mô hình hóa giao dịch, bạn sẽ kiểm tra xem tỷ lệ phần trăm thời gian giá đạt đến mục tiêu ATR cố định này là bao nhiêu. Bạn có thể kiểm tra với nhiều bội số ATR khác nhau để xem xét sự đánh đổi giữa tỷ lệ thắng (win rate) và quy mô lợi nhuận tiềm năng. Mục tiêu ATR càng lớn, tỷ lệ thắng có xu hướng giảm.

• Thoát theo thời gian:
  Thoát lệnh sau một khoảng thời gian nhất định như: cuối ngày, ngày hôm sau hoặc vài ngày sau [7:50, 7:56]. Phù hợp khi giao dịch không có tiến triển [13:13, 13:20]. Một lý do để sử dụng thoát theo thời gian là để tránh bị mắc kẹt trong các giao dịch không có lợi nhuận trong một thời gian dài. Ngay cả khi một giao dịch không đạt đến mục tiêu lợi nhuận hoặc bị dừng lỗ, việc thoát lệnh sau một khoảng thời gian nhất định có thể giải phóng vốn cho các cơ hội giao dịch khác.

• Trailing Stop (dừng lỗ kéo theo):
  Đặt lệnh dừng lỗ tự động di chuyển theo hướng có lời để khóa lợi nhuận, nhưng vẫn cho phép lệnh tiếp tục chạy [5:40, 5:52, 9:16]. Linda lưu ý không có một trailing stop “tốt nhất” và cần tránh bị dừng quá sớm [10:06, 10:13].

• Kết hợp chiến lược:
  Nhóm của Linda mô hình hóa các chiến lược thoát khác nhau để kiểm tra hiệu quả trong nhiều điều kiện thị trường [7:05, 11:33]. Trong thực tế, họ thường kết hợp hai chiến lược, ví dụ: thoát theo thời gian kết hợp với dừng lỗ theo giá [13:06, 13:13, 23:26].

2. Rủi ro ban đầu (thể hiện qua đơn vị giao dịch)

Đây là mức rủi ro tiềm tàng ngay khi bạn vào lệnh [6:11]. Nó liên quan trực tiếp đến số lượng hợp đồng/cổ phiếu bạn giao dịch.

3. Bảo vệ lợi nhuận đang mở (open profits)

Khi lệnh bắt đầu có lời, bạn cần có chiến lược để không trả lại quá nhiều lợi nhuận [6:11, 6:17].

4. Tính toán khối lượng giao dịch (Unit Size) [19:43, 19:55]

Một phần quan trọng trong việc quản lý rủi ro. Linda giải thích cách họ làm:

• Đo lường phạm vi biến động giá theo ngày (Average Daily Dollar Range):
  Dùng đường trung bình 20 ngày để làm mượt dao động ngắn hạn [20:01, 21:05, 21:16].

  • Ví dụ:
    Nếu E-mini S&P 500 (ES) thường dao động $X/ngày, còn ngô (corn) dao động $Y lớn hơn, thì họ sẽ giao dịch ít hợp đồng ngô hơn so với ES với cùng mức vốn [20:09–20:36], vì ngô biến động mạnh hơn nên rủi ro cao hơn mỗi hợp đồng.

• Hướng dẫn chia đơn vị:
  Cách tính này giúp họ chia nhỏ khối lượng giao dịch giữa các thị trường khác nhau [21:28], có thể giao dịch 1 đơn vị hoặc 0.5 đơn vị [21:35].

• Điều chỉnh theo quy mô tài khoản:
  Khi tài khoản tăng, giảm hoặc nạp/rút vốn, họ sẽ tính lại khối lượng giao dịch [21:41–21:51].

• Tính toán hàng quý:
  Họ thực hiện việc tính lại này vào cuối mỗi quý [19:55, 20:01].

• Mục tiêu:
  Đảm bảo mức độ rủi ro tương đối đồng đều giữa các thị trường, điều chỉnh theo biến động của từng thị trường [21:57, 22:06].

• Biến động cao = khối lượng nhỏ hơn
  Thị trường có độ biến động lớn (dao động theo đô la mỗi ngày cao) sẽ có khối lượng giao dịch nhỏ hơn [20:09-20:36, 21:57].

5. Tương quan thị trường (Correlation) [22:51, 22:58]

Cần xem các thị trường bạn giao dịch có di chuyển cùng chiều nhau hay không [23:04]. Nếu bạn đang giữ nhiều vị thế trong các thị trường tương quan cao, một sự kiện có thể ảnh hưởng xấu đồng thời tất cả các lệnh.

• Giảm khối lượng ở các thị trường tương quan để giới hạn rủi ro tổng thể [23:13–23:26].

• Linda sử dụng trang web của Steve Moore – Moore Research Center (MRCi.com) để lấy dữ liệu tương quan miễn phí.

Các điểm thú vị khác:

• Điều kiện thị trường:
  Linda Raschke thường xem xét môi trường tổng thể, ví dụ: khối lượng giao dịch trong 30 phút đầu của NYSE để đo tâm lý thị trường [17:36, 18:20, 18:26].
  Các yếu tố mùa vụ như kỳ nghỉ lễ cũng ảnh hưởng đến thanh khoản và hoạt động thị trường [18:32–18:47].

• Chỉ báo nội tại (Internal Indicators):
  Như số lượng cổ phiếu tăng/giảm – thường được dùng bởi các nhà giao dịch tổ chức có góc nhìn dài hạn [24:24, 26:05, 29:15, 29:26].

• Sức mạnh tương đối (Relative Strength):
  So sánh hiệu suất của một thị trường hoặc cổ phiếu so với thị trường khác [54:00, 55:00]. Linda sử dụng nó cho giao dịch trong ngày: tìm 3 thị trường tăng mạnh và 3 thị trường yếu nhất so với giá mở cửa, sau đó long thị trường mạnh, short thị trường yếu [56:00–59:00].
  Bà nhấn mạnh đây là chiến lược ngắn hạn, không giữ qua đêm [60:04].

Hiểu rõ những khái niệm này – đặc biệt là cách tính khối lượng giao dịch, ảnh hưởng của độ biến động và tương quan thị trường – sẽ giúp người mới phát triển chiến lược quản lý rủi ro hiệu quả hơn.
Hãy nhớ rằng quản lý giao dịch quan trọng không kém gì việc tìm kiếm điểm vào lệnh tốt [1:39, 4:15].