Chương 3: Quản trị rủi ro khi đầu tư Chứng Khoán
Như tôi đã nhấn mạnh, thị trường chứng khoán không phải là sòng bạc trừ khi bạn muốn trở thành con bạc. Tôi đưa chương này lên ngay sau chương 2 vì tôi mong muốn các bạn không mất tiền khi tham gia thị trường này. Khi tham gia vào thị trường chứng khoán, lợi nhuận và rủi ro luôn song hành với nhau. Mặc dù không thể loại bỏ hoàn toàn rủi ro, nhưng bạn có thể quản lý và giảm thiểu nó thông qua các chiến lược quản trị rủi ro hiệu quả.
Rủi ro trong đầu tư chứng khoán là khả năng mất mát một phần hoặc toàn bộ khoản đầu tư của bạn. Điều này có thể xảy ra khi giá cổ phiếu giảm, công ty mà bạn đầu tư gặp khó khăn, hoặc do các yếu tố bên ngoài như biến động kinh tế, chính trị.
Phân Loại Rủi Ro:
Rủi Ro Thị Trường (Market Risk): Đây là rủi ro mà tất cả các nhà đầu tư đều phải đối mặt. Nó xuất phát từ sự biến động của thị trường chứng khoán nói chung, bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như lãi suất, tỷ giá hối đoái, và tình hình kinh tế toàn cầu.
Rủi Ro Hệ Thống (Systematic Risk): Rủi ro hệ thống là những rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường hoặc toàn bộ ngành, không thể loại bỏ bằng cách đa dạng hóa danh mục đầu tư. Ví dụ, suy thoái kinh tế hoặc khủng hoảng tài chính là những yếu tố gây ra rủi ro hệ thống.
Rủi Ro Công Ty (Company-Specific Risk): Đây là rủi ro liên quan đến một công ty cụ thể, chẳng hạn như sự suy giảm trong hiệu quả kinh doanh, quản lý yếu kém, hoặc các vấn đề pháp lý. Những rủi ro này có thể được giảm thiểu bằng cách đầu tư vào nhiều công ty khác nhau.
Rủi Ro Thanh Khoản (Liquidity Risk): Rủi ro thanh khoản xảy ra khi bạn không thể bán tài sản của mình một cách nhanh chóng mà không gây ảnh hưởng đến giá. Ví dụ, cổ phiếu của các công ty nhỏ hoặc các tài sản như bất động sản thường có tính thanh khoản thấp.
Các Phương Pháp Quản Trị Rủi Ro Cơ Bản
Đa Dạng Hóa Danh Mục Đầu Tư:
Đa dạng hóa danh mục đầu tư là một trong những chiến lược quản trị rủi ro hiệu quả nhất. Bằng cách phân bổ tài sản vào nhiều loại cổ phiếu khác nhau, bạn có thể giảm thiểu tác động của việc một cổ phiếu giảm giá đến toàn bộ danh mục của mình. Ví dụ, nếu bạn chỉ đầu tư vào một công ty và công ty đó gặp khó khăn, bạn có thể mất một phần lớn tài sản. Nhưng nếu bạn đầu tư vào nhiều công ty và ngành nghề khác nhau, rủi ro này sẽ được giảm đi đáng kể.
Cách phân chia danh mục đầu tư cơ bản:
Cổ phiếu Blue-Chip: Dành một phần lớn danh mục đầu tư cho các cổ phiếu Blue-Chip, mang lại sự ổn định và an toàn.
Cổ phiếu tăng trưởng: Đầu tư vào các công ty có tiềm năng tăng trưởng cao, dù có thể rủi ro hơn.
Quỹ ETF: Sử dụng ETF để đa dạng hóa một cách đơn giản và hiệu quả, đặc biệt nếu bạn không muốn phải chọn từng cổ phiếu riêng lẻ.
Các tài sản khác: Xem xét phân bổ một phần nhỏ tài sản vào vàng hoặc bất động sản để cân bằng rủi ro.
Quản trị danh mục đầu tư:
Quản trị danh mục đầu tư là quá trình giám sát và điều chỉnh danh mục đầu tư của bạn để đảm bảo rằng nó phù hợp với mục tiêu tài chính của bạn. Điều này bao gồm theo dõi hiệu suất của các khoản đầu tư, điều chỉnh phân bổ tài sản khi cần thiết, và đảm bảo rằng bạn không quá tập trung vào một loại tài sản duy nhất.
Các nguyên tắc quản trị danh mục đầu tư hiệu quả:
Đặt mục tiêu rõ ràng: Trước khi đầu tư, hãy xác định mục tiêu của bạn (tăng trưởng tài sản, tạo thu nhập thụ động, bảo toàn vốn, v.v.) và xây dựng danh mục đầu tư phù hợp với mục tiêu đó.
Theo dõi thường xuyên: Kiểm tra danh mục đầu tư của bạn ít nhất hàng quý để xem xét hiệu suất và thực hiện các điều chỉnh nếu cần.
Tái cân bằng khi cần thiết: Nếu một loại tài sản hoặc cổ phiếu chiếm tỷ trọng quá lớn trong danh mục, hãy xem xét tái cân bằng để giảm thiểu rủi ro.
Kiên nhẫn và kỷ luật: Đầu tư dài hạn đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỷ luật, không bị ảnh hưởng bởi những biến động ngắn hạn của thị trường.
Xác Định Ngưỡng Rủi Ro Chấp Nhận Được:
Mỗi nhà đầu tư có một mức độ chấp nhận rủi ro khác nhau, tùy thuộc vào tình hình tài chính cá nhân, mục tiêu đầu tư, và tâm lý. Xác định ngưỡng rủi ro chấp nhận được giúp bạn lựa chọn những chiến lược và danh mục đầu tư phù hợp với khả năng của mình. Ví dụ, nếu bạn có mức độ chấp nhận rủi ro thấp, bạn có thể tập trung vào các cổ phiếu Blue-Chip hoặc các quỹ ETF an toàn hơn.
Quản trị tổng tài sản đầu tư:
Quản trị rủi ro bằng cách quản lý tổng NAV (Net Asset Value) là một chiến lược hiệu quả để bảo vệ tài sản của bạn trong những thời điểm thị trường biến động. Nguyên tắc đơn giản của chiến lược này là: khi thị trường có nhiều rủi ro, bạn nên giảm tỷ trọng đầu tư, tức là giảm NAV; ngược lại, khi thị trường thuận lợi, bạn có thể tăng NAV để tận dụng cơ hội sinh lời. Một cách đơn giản để quản trị rủi ro là khi thị trường lên quá cao, bạn nên mua ít và bán nhiều; ngược lại, khi thị trường xuống thấp quá, bạn nên bán ít và mua nhiều. Chiến lược này đi ngược lại với tư duy của đám đông, nơi mọi người thường mua nhiều khi thị trường lên và bán tháo khi thị trường giảm.
Tuy nhiên, để áp dụng quy tắc này một cách hiệu quả, nhà đầu tư cần có sự hiểu biết sâu sắc về chu kỳ thị trường, chu kỳ kinh tế, và các yếu tố vĩ mô liên thị trường. Chu kỳ thị trường bao gồm các giai đoạn tăng trưởng, suy thoái, và hồi phục, và việc nhận biết đúng thời điểm của từng giai đoạn sẽ giúp bạn điều chỉnh NAV một cách phù hợp. Chu kỳ kinh tế và các yếu tố vĩ mô như lãi suất, lạm phát, và tình hình chính trị toàn cầu cũng có ảnh hưởng lớn đến biến động thị trường và cần được cân nhắc kỹ lưỡng.
Việc quản trị NAV không chỉ giúp bạn giảm thiểu rủi ro trong những giai đoạn thị trường khó khăn, mà còn tối đa hóa lợi nhuận khi điều kiện thị trường trở nên thuận lợi. Tuy nhiên, chiến lược này đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỹ năng phân tích thị trường cao, cùng với việc cập nhật thường xuyên các biến động kinh tế và thị trường.
Sử Dụng Công Cụ Bảo Vệ (Hedging):
Hedging là một kỹ thuật sử dụng các công cụ tài chính, như hợp đồng tương lai (futures) hoặc quyền chọn (options), để bảo vệ danh mục đầu tư khỏi những biến động không mong muốn. Ví dụ, nếu bạn lo ngại rằng giá cổ phiếu bạn đang nắm giữ sẽ giảm trong thời gian ngắn, bạn có thể mua quyền chọn bán (put option) để giảm thiểu rủi ro. Ở Việt Nam hiện tại các công cụ này chưa nhiều, hi vọng trong tương lai chúng ta sẽ có thêm nhiều công cụ bảo vệ.
Quản Lý Rủi Ro Thị Trường
Nhận Biết Xu Hướng Thị Trường:
Một phần quan trọng của việc quản lý rủi ro là hiểu được xu hướng của thị trường. Bằng cách sử dụng phân tích kỹ thuật và cơ bản, bạn có thể dự đoán các xu hướng ngắn hạn và dài hạn, từ đó điều chỉnh chiến lược đầu tư của mình. Ví dụ, nếu bạn thấy thị trường có xu hướng đi xuống, bạn có thể giảm bớt cổ phiếu trong danh mục của mình và chuyển sang các tài sản an toàn hơn.
Tái Cân Bằng Danh Mục Đầu Tư:
Tái cân bằng danh mục đầu tư là quá trình điều chỉnh lại tỷ trọng các loại tài sản trong danh mục để duy trì tỷ lệ phù hợp với mục tiêu đầu tư ban đầu. Ví dụ, nếu cổ phiếu trong danh mục của bạn đã tăng mạnh và chiếm tỷ trọng quá lớn, bạn có thể bán bớt cổ phiếu để tái đầu tư vào các tài sản khác, giúp duy trì sự cân bằng và giảm rủi ro.
Quản Lý Rủi Ro Công Ty
Phân Tích Báo Cáo Tài Chính:
Phân tích báo cáo tài chính của công ty là một bước quan trọng để nhận biết các rủi ro tiềm ẩn. Bằng cách xem xét các chỉ số như lợi nhuận, doanh thu, nợ nần, và dòng tiền, bạn có thể đánh giá được sức khỏe tài chính của công ty và đưa ra quyết định đầu tư hợp lý. Ví dụ, nếu một công ty có nợ quá cao và lợi nhuận giảm, đó có thể là dấu hiệu của rủi ro tài chính.
Theo Dõi Tin Tức Và Sự Kiện:
Tin tức và sự kiện có thể có tác động lớn đến giá cổ phiếu, từ các báo cáo lợi nhuận hàng quý đến các sự kiện địa chính trị. Việc theo dõi và phân tích tin tức giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho những biến động giá có thể xảy ra. Ví dụ, nếu một công ty vừa ký kết một hợp đồng lớn hoặc ra mắt một sản phẩm mới, giá cổ phiếu có thể tăng mạnh. Tuy nhiên, việc theo dõi tin tức quá thường xuyên dễ dẫn đến tâm lý tham lam và sợ hãi, khiến bạn đưa ra những quyết định vội vàng và không cân nhắc kỹ lưỡng.
Quản Lý Rủi Ro Tâm Lý
Theo kinh nghiệm của tôi, rủi ro lớn nhất trên thị trường chứng khoán đối với nhà đầu tư nhỏ lẻ đó là chính chúng ta. Tôi xin phép dành rất nhiều thời gian để tập trung vào phần này.
Đầu tiên, chúng ta hãy điểm danh Thất Tông Tội của con người trên thị trường chứng khoán::
1. Lòng Tham (Greed)
Lòng tham là khi nhà đầu tư bị cuốn vào việc tìm kiếm lợi nhuận ngắn hạn mà bỏ qua các nguyên tắc đầu tư cơ bản. Họ có thể tiếp tục giữ cổ phiếu khi giá đã tăng cao, hy vọng giá sẽ tăng thêm nữa, nhưng điều này thường dẫn đến việc mất lợi nhuận hoặc thậm chí thua lỗ khi giá giảm đột ngột.
2. Sợ Hãi (Fear)
Sợ hãi khiến nhà đầu tư đưa ra quyết định bán tháo cổ phiếu một cách vội vàng khi thị trường giảm mạnh hoặc khi có tin tức xấu. Điều này thường dẫn đến việc bán cổ phiếu ở mức giá thấp, dẫn đến thua lỗ, trong khi nếu họ giữ bình tĩnh và kiên nhẫn, giá có thể phục hồi theo thời gian.
3. Hy Vọng (Hope)
Hy vọng là khi nhà đầu tư giữ cổ phiếu đang giảm giá, tin rằng giá sẽ hồi phục mà không có bất kỳ lý do cụ thể hoặc phân tích hợp lý nào. Họ tiếp tục giữ cổ phiếu với hy vọng thị trường sẽ quay đầu, nhưng điều này có thể dẫn đến việc gánh chịu thua lỗ nặng nề hơn.
4. Bầy Đàn (Herd Mentality)
Cảm giác bầy đàn xảy ra khi nhà đầu tư bị ảnh hưởng bởi hành động của số đông mà không dựa trên phân tích cá nhân. Họ có thể mua vào khi thấy người khác mua, hoặc bán tháo khi thấy đám đông bán, mà không xem xét kỹ lưỡng tình hình thị trường hoặc công ty mình đầu tư.
5. Sự Tự Mãn (Complacency)
Sự tự mãn là khi nhà đầu tư trở nên quá tự tin sau một chuỗi thành công, dẫn đến việc bỏ qua các nguyên tắc cơ bản hoặc không thực hiện đủ phân tích trước khi đưa ra quyết định đầu tư. Sự tự mãn này có thể dẫn đến những quyết định thiếu thận trọng và những tổn thất không đáng có.
6. Thiếu Kiên Nhẫn (Impatience)
Thiếu kiên nhẫn là khi nhà đầu tư mong muốn có lợi nhuận nhanh chóng và không sẵn sàng chờ đợi các khoản đầu tư phát triển theo thời gian. Họ có thể bán ra quá sớm vì không thấy lợi nhuận ngay lập tức, bỏ lỡ cơ hội lớn trong tương lai.
7. Thiếu Kỷ Luật (Lack of Discipline)
Thiếu kỷ luật xảy ra khi nhà đầu tư không tuân thủ kế hoạch đầu tư đã đề ra, dễ bị lung lay bởi những biến động ngắn hạn của thị trường hoặc bị cuốn theo cảm xúc. Việc thiếu kỷ luật dẫn đến những quyết định giao dịch ngẫu hứng và thường gây thua lỗ.

Để thành công trong thị trường chứng khoán, ngoài khả năng phân tích, bạn còn cần phải kiểm soát cảm xúc của mình một cách hiệu quả. Quản lý cảm xúc là yếu tố then chốt trong giao dịch, vì những cảm xúc không được kiểm soát có thể dẫn đến các quyết định bốc đồng, phá vỡ tính kỷ luật cần thiết để thực hiện một chiến lược giao dịch đã được tính toán kỹ lưỡng.
💡 Đừng có tham Đừng có sợ Đừng hy vọng (hão) Đừng bầy đàn Đừng tự mãn Đừng nóng vội Đừng ngẫu hứng
Nói nghe thì dễ, thực hành thì thế nào?
Đặt Mục Tiêu Rõ Ràng, Có Thể Đạt Được
Xây dựng kế hoạch đầu tư rõ ràng: Kế hoạch đầu tư với các mục tiêu và chiến lược cụ thể giúp bạn có cơ sở vững chắc để đối phó với biến động thị trường, giảm thiểu nỗi sợ hãi không cần thiết.
Đặt mục tiêu lợi nhuận thực tế: Xác định mục tiêu lợi nhuận hợp lý trước khi bắt đầu giao dịch và tuân thủ nghiêm ngặt mục tiêu này. Điều này giúp bạn tránh việc giữ cổ phiếu quá lâu với hy vọng lợi nhuận sẽ tăng thêm.
Sử dụng lệnh chốt lời (Take Profit): Thiết lập mức chốt lời trước khi bắt đầu giao dịch. Khi giá đạt đến mức này, hệ thống sẽ tự động bán cổ phiếu, giúp bạn bảo vệ lợi nhuận trước khi thị trường có cơ hội đảo chiều.
Lập Kế Hoạch Quản Trị Rủi Ro
Kế hoạch dự phòng là một phần quan trọng của quản trị rủi ro dài hạn. Điều này bao gồm việc chuẩn bị cho những tình huống xấu nhất, như suy thoái kinh tế hoặc thị trường giảm mạnh. Ví dụ, bạn có thể xây dựng một quỹ dự phòng bằng tiền mặt hoặc các tài sản thanh khoản cao để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp.
Sử dụng lệnh cắt lỗ (Stop-Loss): Đặt lệnh cắt lỗ giúp bạn giới hạn mức thua lỗ tối đa mà bạn sẵn sàng chịu đựng, từ đó giảm bớt nỗi lo về việc mất mát.
Giữ bình tĩnh và kiên nhẫn: Khi thị trường giảm mạnh, hãy tránh đưa ra quyết định vội vàng. Thay vào đó, hãy đánh giá lại tình hình một cách lý trí và nhớ rằng thị trường thường có xu hướng phục hồi theo thời gian.
Sử dụng vốn nhàn rỗi: Đầu tư bằng vốn nhàn rỗi, tức là số tiền mà bạn không cần đến trong tương lai gần, giúp bạn tránh phải bán tháo tài sản trong trường hợp khẩn cấp. Điều này giúp bạn giữ bình tĩnh hơn trong các tình huống thị trường khó khăn.
Tránh vay mượn**:** Tránh việc vay mượn quá mức để đầu tư (sử dụng margin), vì điều này có thể làm tăng rủi ro và nỗi lo lắng khi thị trường biến động. Sử dụng vốn của riêng bạn hoặc chỉ vay mượn trong phạm vi an toàn để duy trì kiểm soát tài chính.
Đánh giá lại thường xuyên: Thường xuyên xem xét lại danh mục đầu tư và đánh giá tính khả thi của việc giữ các vị thế đang lỗ.
Thiết lập hệ thống kiểm tra: Xây dựng một hệ thống kiểm tra để đảm bảo rằng mọi giao dịch đều tuân thủ theo kế hoạch đề ra. Điều này có thể bao gồm việc sử dụng nhật ký giao dịch hoặc nhờ một người bạn giao dịch kiểm tra các quyết định của bạn.
Quản trị vốn là chìa khóa then chốt trong việc tồn tại trên thị trường. Hãy đọc bài viết chi tiết của chúng tôi về cách quản trị vốn để tồn tại trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Học Hỏi Liên Tục Và Tự Đánh Giá
Phát triển kỹ năng phân tích cá nhân: Tập trung vào việc phát triển khả năng phân tích của riêng bạn, dựa trên dữ liệu và thông tin thị trường cụ thể, thay vì chỉ dựa vào hành động của số đông.
Giữ tinh thần học hỏi liên tục: Không bao giờ ngừng học hỏi và cải thiện kỹ năng. Hãy nhớ rằng thị trường luôn thay đổi và những gì hiệu quả hôm nay có thể không còn hiệu quả vào ngày mai.
Tránh sự tự tin quá mức: Đừng cho rằng thành công hiện tại là bảo đảm cho thành công trong tương lai. Hãy duy trì một thái độ cẩn trọng và luôn chuẩn bị cho các kịch bản xấu nhất.
Xem Lại Nhật Ký Giao Dịch: Thường xuyên phân tích các giao dịch đã ghi chép, chú ý đến những gì đã hoạt động, những gì không hoạt động, và lý do. Đặc biệt chú trọng đến sự phù hợp giữa kế hoạch giao dịch và việc thực hiện.
Đánh Giá Phản Ứng Cảm Xúc: Nhận biết các mẫu cảm xúc ảnh hưởng đến các quyết định giao dịch của bạn. Hiểu rõ các yếu tố kích thích cảm xúc có thể giúp phát triển các chiến lược để giảm thiểu tác động của chúng.
Tìm Kiếm Phản Hồi: Mở lòng đón nhận phản hồi từ người cố vấn hoặc cộng đồng giao dịch. Góc nhìn từ bên ngoài có thể mang lại những nhận xét mang tính xây dựng và làm sáng tỏ những điểm mù trong cách tiếp cận giao dịch của bạn.

Đối Phó Với Những Thăng Trầm
Giao dịch là một nghề nghiệp tự nhiên có những đỉnh cao và đáy sâu, cả về tài chính lẫn cảm xúc. Thành công có thể mang lại sự hưng phấn và tự tin, trong khi thua lỗ có thể dẫn đến nghi ngờ và sợ hãi. Khả năng đối phó với những thăng trầm này là chìa khóa để duy trì sự bình tĩnh và đảm bảo thành công lâu dài trên thị trường. Phần này cung cấp các chiến lược để quản lý cảm xúc khi trải qua các giai đoạn khác nhau trong giao dịch.
Nhận Biết Chu Kỳ Cảm Xúc
Đầu tiên, điều quan trọng là hiểu rằng các phản ứng cảm xúc đối với thắng và thua là điều tự nhiên. Chìa khóa không phải là loại bỏ những cảm xúc này, mà là nhận biết chúng và ngăn chúng ảnh hưởng đến quyết định của bạn. Việc nhận diện trạng thái cảm xúc của bạn có thể giúp áp dụng các cơ chế đối phó cụ thể.
Chiến Lược Quản Lý Khi Thành Công
Giữ Khiêm Tốn Trong Thành Công: Xem những chiến thắng như những cột mốc trong hành trình giao dịch của bạn, không phải là những chiến thắng cuối cùng. Hãy nhớ rằng thị trường luôn không thể đoán trước và sự tự tin quá mức có thể dẫn đến các quyết định rủi ro.
Xem Lại Kế Hoạch Giao Dịch: Sử dụng thời gian thành công để xem lại và củng cố kế hoạch giao dịch của bạn. Thành công không nên dẫn đến sự tự mãn, mà thay vào đó nên khẳng định hiệu quả của chiến lược bạn đang áp dụng.
Giữ Lại Một Phần Lợi Nhuận: Hãy xem xét việc giữ lại một phần lợi nhuận của bạn, điều này có thể giúp bạn có một “tấm đệm tâm lý” trong những giai đoạn khó khăn hơn. Thực hành này cũng giúp củng cố kỷ luật quản lý rủi ro.
Chiến Lược Đối Phó Với Thua Lỗ
Chấp Nhận Thua Lỗ Là Một Phần Của Giao Dịch: Hiểu rằng thua lỗ là một phần không thể tránh khỏi trong giao dịch. Chấp nhận thực tế này có thể làm giảm bớt sự khó chịu từ những thất bại cá nhân và giúp bạn tập trung vào bức tranh lớn hơn.
Tự Thương Mình: Hãy đối xử tốt với bản thân khi gặp phải thua lỗ. Tránh chỉ trích bản thân quá mức, điều này có thể làm suy giảm sự tự tin và dẫn đến sự xuống dốc tiêu cực. Hãy xem những thất bại như là cơ hội để học hỏi.
Tạm Nghỉ Ngơi: Nếu một khoản thua lỗ ảnh hưởng mạnh đến cảm xúc của bạn, hãy tạm dừng giao dịch một thời gian ngắn. Sử dụng thời gian này để lấy lại sự cân bằng và quan điểm trước khi quay lại thị trường.
Xây Dựng Sức Bền
Phát Triển Mạng Lưới Hỗ Trợ: Có một mạng lưới những nhà giao dịch khác hoặc một người cố vấn có thể cung cấp sự hỗ trợ về mặt cảm xúc và lời khuyên. Chia sẻ kinh nghiệm với những người hiểu rõ bối cảnh giao dịch có thể mang lại sự an tâm vô cùng lớn. Tuy nhiên bạn cần chọn bạn mà chơi, đừng để mạng lưới hỗ trợ trở thành sự phân tâm hay đả kích của bạn. Có những người lựa chọn cách đầu tư ẩn dật và họ rất thành công.
Tập Trung Vào Quá Trình Thay Vì Kết Quả: Hãy tập trung vào việc thực hiện kế hoạch giao dịch của bạn một cách chính xác thay vì chỉ quan tâm đến kết quả của từng giao dịch riêng lẻ. Việc tập trung này giúp xây dựng sức bền bằng cách coi trọng kỷ luật và nỗ lực hơn là kết quả, vốn thường bị chi phối bởi các yếu tố ngoài tầm kiểm soát.
Tham Gia Vào Các Hoạt Động Ngoài Giao Dịch: Cân bằng giao dịch với các hoạt động giúp tăng cường sức khỏe và thư giãn. Các sở thích cá nhân, tập thể dục, và dành thời gian cho người thân có thể giúp bạn hồi phục tinh thần và thể chất, chuẩn bị sẵn sàng cho những thử thách trong giao dịch.
💡 Một cuốn sách mà tôi khuyến nghị các bạn nên đọc để quản trị cảm xúc của mình là Trading in The Zone - Thực Hành Kiểm Soát Cảm Xúc bằng Tâm Lý Học Hành Vi trong Đầu Tư và Giao Dịch (Tác giả: Mark Douglas) (Dịch giả: Mạc An - Khưu Bảo Khánh - Dương Huy)