Lệnh gọi ký quỹ (Margin Call)

Margin Call là gì?

Margin call, hay còn gọi là lệnh gọi ký quỹ, là một thông báo từ công ty chứng khoán gửi đến nhà đầu tư, yêu cầu bổ sung thêm tiền hoặc chứng khoán vào tài khoản khi giá trị tài sản trong tài khoản giảm xuống dưới mức an toàn quy định.

Khi nào xảy ra Margin Call?

Margin call xảy ra khi tỷ lệ ký quỹ (tỷ lệ giữa giá trị tài sản ròng và tổng giá trị tài sản) giảm xuống dưới mức quy định của công ty chứng khoán. Điều này thường xảy ra khi:

1. Giá cổ phiếu trong danh mục đầu tư giảm mạnh.

2. Nhà đầu tư sử dụng quá nhiều đòn bẩy tài chính.

3. Thị trường chung có biến động lớn.

Ví dụ về Margin Call

Giả sử bạn mua 2000 cổ phiếu với tổng giá trị 200 triệu đồng, trong đó:

• Vốn tự có: 100 triệu đồng

• Vay margin: 100 triệu đồng

• Tỷ lệ ký quỹ an toàn: 30%

Nếu giá cổ phiếu giảm 30%, giá trị tài khoản của bạn sẽ chỉ còn 140 triệu đồng. Trừ đi khoản vay 100 triệu, giá trị thực của bạn chỉ còn 40 triệu đồng.

Tỷ lệ ký quỹ hiện tại = 40 triệu / 140 triệu = 28.57%

Vì tỷ lệ này thấp hơn mức an toàn 30%, bạn sẽ nhận được margin call.

Cách tính Margin Call

Công thức tính giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung:

Giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ - Tỷ lệ ký quỹ duy trì) / (1 - Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản

Hoặc, để tính số tiền cần bổ sung:

Số tiền ký quỹ bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ - Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản

Hậu quả của Margin Call

Nếu nhà đầu tư không đáp ứng yêu cầu margin call, công ty chứng khoán có quyền:

1. Bán chứng khoán trong tài khoản của nhà đầu tư (force sell) để thu hồi nợ.

2. Đóng các vị thế đang lỗ.

3. Hạn chế hoặc đình chỉ quyền giao dịch margin của nhà đầu tư.

Cách xử lý khi nhận được Margin Call

1. Nộp thêm tiền: Đây là cách trực tiếp nhất để đưa tỷ lệ ký quỹ về mức an toàn.

2. Bán bớt chứng khoán: Bán một phần chứng khoán để giảm nợ margin và tăng tỷ lệ ký quỹ.

3. Chuyển chứng khoán vào: Nếu bạn có chứng khoán ở tài khoản khác, có thể chuyển vào để tăng giá trị tài sản.

4. Đàm phán với công ty chứng khoán: Trong một số trường hợp, bạn có thể thương lượng thêm thời gian để xử lý.

Cách phòng tránh Margin Call

1. Sử dụng margin một cách thận trọng: Không nên sử dụng hết hạn mức cho vay.

2. Đa dạng hóa danh mục đầu tư: Không nên tập trung quá nhiều vào một cổ phiếu.

3. Theo dõi tài khoản thường xuyên: Kiểm tra tỷ lệ ký quỹ hàng ngày.

4. Đặt lệnh stop-loss: Giúp hạn chế thua lỗ khi thị trường biến động mạnh.

5. Duy trì một khoản tiền dự phòng: Để có thể nộp thêm khi cần thiết.

6. Hiểu rõ chính sách margin: Mỗi công ty chứng khoán có quy định khác nhau, hãy nắm rõ điều khoản trước khi sử dụng.

Những lưu ý quan trọng

1. Không mua thêm khi thị trường giảm: Tránh "bắt dao rơi" bằng cách mua thêm cổ phiếu đang giảm giá mạnh.

2. Cẩn trọng khi thị trường hồi phục: Đừng vội vàng sử dụng hết margin khi thị trường có dấu hiệu hồi phục, đề phòng "bẫy tăng giá" (bull trap).

3. Ưu tiên cơ cấu lại những mã yếu: Nếu có nhiều mã trong danh mục, hãy cân nhắc bán những mã yếu, ít cơ hội phục hồi trước.

4. Học hỏi liên tục: Thị trường chứng khoán luôn biến động, hãy liên tục cập nhật kiến thức và kỹ năng của bạn.

Kết luận

Margin call là một rủi ro đáng kể khi sử dụng đòn bẩy tài chính trong giao dịch chứng khoán. Tuy nhiên, nếu bạn hiểu rõ cơ chế hoạt động, quản lý rủi ro tốt và có chiến lược đầu tư phù hợp, bạn có thể tận dụng lợi thế của margin mà vẫn giảm thiểu khả năng gặp phải margin call. Hãy nhớ rằng, trong đầu tư chứng khoán, việc bảo toàn vốn cũng quan trọng không kém việc tạo ra lợi nhuận.