Mối đe dọa thuế quan của Trump đối với nhiều quốc gia châu Á
Chiến thắng của Trump và những tác động tiềm năng về thuế quan
Chiến thắng của Donald Trump trong cuộc bầu cử Mỹ đã làm dấy lên lo ngại về mức thuế cao hơn đối với Trung Quốc. Tuy nhiên, theo Goldman Sachs, Trung Quốc có thể không phải là quốc gia châu Á duy nhất đối mặt với tình trạng này. Trong những năm gần đây, thâm hụt thương mại song phương của Mỹ với các nhà xuất khẩu châu Á khác đã tăng mạnh, có khả năng làm những quốc gia này phải đối mặt với sự giám sát ngày càng gắt gao hơn từ phía Mỹ.
Donald Trump đã thông báo kế hoạch áp dụng mức thuế từ 10% đến 20% đối với tất cả hàng nhập khẩu, cùng với mức thuế bổ sung từ 60% đến 100% đối với các sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc. Điều này có thể tạo áp lực mạnh mẽ cho các chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt đối với các quốc gia châu Á đang có mối quan hệ thương mại chặt chẽ với Mỹ.
Rủi ro của thâm hụt thương mại song phương gia tăng
Andrew Tilton, Kinh tế trưởng khu vực Châu Á-Thái Bình Dương của Goldman Sachs, đã chỉ ra rằng sự tập trung của Trump và chính quyền mới vào việc giảm thâm hụt thương mại song phương có thể dẫn đến việc Mỹ áp thuế đối với các nền kinh tế khác ở châu Á, không chỉ riêng Trung Quốc. Chính sách này mang tính chất "đánh mụt nhọt" — với mục tiêu loại bỏ từng thặng dư song phương một.
Hàn Quốc, Đài Loan và Việt Nam đứng trước nguy cơ
Các nền kinh tế khác như Hàn Quốc, Đài Loan và đặc biệt là Việt Nam đã được hưởng lợi lớn từ thương mại với Mỹ, và điều này khiến họ đối mặt với rủi ro. Hàn Quốc và Đài Loan đã sử dụng vị thế đặc quyền trong chuỗi cung ứng bán dẫn, trong khi Việt Nam đã hưởng lợi từ việc chuyển hướng thương mại khỏi Trung Quốc.
Hàn Quốc: Thặng dư thương mại với Mỹ đạt 44,4 tỷ USD vào năm 2023, với ngành ô tô đóng vai trò quan trọng.
Đài Loan: Xuất khẩu của Đài Loan sang Mỹ tăng mạnh trong quý đầu năm 2024, với mức cao kỷ lục 24,6 tỷ USD.
Việt Nam: Thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đạt 90 tỷ USD từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2024.
Việt Nam và nguy cơ thuế quan mới
Việt Nam được xem là quốc gia hưởng lợi nhiều nhất từ việc chuyển hướng thương mại khỏi Trung Quốc. Trong bối cảnh thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc giảm, các quốc gia như Việt Nam đã nhanh chóng chiếm lĩnh thị phần tại Mỹ, khiến cho thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đạt mức 90 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm 2024. Điều này có thể dẫn đến rủi ro Việt Nam phải chịu mức thuế mới nếu chính quyền Trump quyết định mở rộng phạm vi áp thuế để giảm bớt thặng dư với Mỹ.
Bên cạnh đó, Việt Nam có một vị trí ngày càng quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đóng vai trò là điểm đến cho các công ty muốn giảm phụ thuộc vào Trung Quốc. Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa rằng Việt Nam có thể trở thành mục tiêu tiếp theo của những chính sách bảo hộ của Mỹ.
Ấn Độ và Nhật Bản: Ổn định và gia tăng vừa phải
Ấn Độ và Nhật Bản cũng có thặng dư thương mại với Mỹ, nhưng tình hình của họ có phần ổn định hơn. Thặng dư thương mại của Nhật Bản với Mỹ vẫn duy trì ổn định, trong khi thặng dư của Ấn Độ tăng nhẹ trong những năm gần đây.
Hướng đi tương lai cho các đối tác thương mại châu Á
Goldman Sachs dự đoán rằng các quốc gia châu Á có thể cố gắng chuyển hướng nhập khẩu để giảm sự chú ý từ Mỹ. Ví dụ, họ có thể tăng nhập khẩu từ Mỹ để cân bằng cán cân thương mại. Tuy nhiên, nếu chính sách bảo hộ thương mại của Trump tiếp tục, các nền kinh tế như Đài Loan, Hàn Quốc, Thái Lan, và Malaysia có thể sẽ đối mặt với những rủi ro ngày càng gia tăng.
Thuế quan và tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu
Theo Mari Pangestu, cựu Bộ trưởng Thương mại Indonesia, mặc dù các dòng chảy thương mại đã chuyển sang các quốc gia như Việt Nam, Mexico, Indonesia, và Đài Loan, nhưng phần lớn các thành phần vẫn đến từ Trung Quốc. Việc kéo dài chuỗi cung ứng này làm cho Mỹ tiếp tục nhắm vào Trung Quốc, và không chỉ vậy, mà còn nhiều quốc gia có thặng dư thương mại với Mỹ.
Áp lực tiếp tục di dời chuỗi cung ứng
Bất kể thuế quan, Goldman Sachs vẫn kỳ vọng có áp lực tiếp tục cho việc di dời một số chuỗi cung ứng từ Trung Quốc sang Đông Nam Á, Ấn Độ hoặc Mexico. Điều này có thể mang lại cơ hội nhưng cũng tiềm ẩn nhiều thách thức, đặc biệt đối với Việt Nam, Hàn Quốc, và Đài Loan, những quốc gia có thặng dư thương mại lớn với Mỹ.
Nguồn tin chính đến từ CNBC.
