Chiến Lược SEPA của Mark Minervini

Trong hơn một thế kỷ qua, ba thế hệ nhà phân tích thị trường – Charles Dow, Richard Wyckoff và Mark Minervini – đã tạo ra một dòng chảy tư duy sâu sắc, giúp nhà đầu tư đọc hiểu thị trường không chỉ như biểu đồ giá, mà như một bản đồ tâm lý và dòng tiền. Trong đó, chiến lược SEPA (Specific Entry Point Analysis) của Mark Minervini được xem là một bước tiến hiện đại: cô đọng tinh thần của Dow và Wyckoff vào một hệ thống giao dịch cụ thể, có thể áp dụng ngay trong thị trường hiện đại đầy biến động.

Từ nền tảng lý thuyết đến hệ thống thực chiến

• Charles Dow xây dựng nên lý thuyết xu hướng sơ khai – mô tả thị trường như một chuỗi ba pha: Tích lũy – Tham gia công chúng – Phân phối.

• Wyckoff nâng tầm thành bản đồ chi tiết về hoạt động của "Composite Man" – nhà đầu tư tổ chức – với các pha A-B-C-D-E trong tích lũy và phân phối.

• Mark Minervini là người đầu tiên chọn lọc và hệ thống hóa những gì hiệu quả nhất trong các lý thuyết trước thành chiến lược giao dịch cụ thể: chỉ tập trung giao dịch trong pha tăng trưởng mạnh mẽ nhất – gọi là Stage 2, cùng mô hình VCP (Volatility Contraction Pattern) để xác định điểm mua tối ưu với rủi ro thấp.

Tư duy cốt lõi của SEPA: Siêu hiệu suất trong thời gian ngắn

Minervini không tìm kiếm những cổ phiếu giá rẻ hay bắt đáy. Mục tiêu của ông là tìm ra những “cổ phiếu siêu tăng trưởng” (superperformance stocks) – những mã có khả năng tăng 100%–300% trong vài tháng – ngay khi chúng bắt đầu bứt phá. Để làm được điều đó, ông đặt ra 5 tiêu chí không thể thiếu cho mỗi giao dịch:

• Xu hướng kỹ thuật rõ ràng (theo Trend Template 8 điều kiện)

• Nền tảng cơ bản vững chắc (EPS, doanh thu, biên lợi nhuận tăng mạnh)

• Có chất xúc tác tăng giá (tin tức, sản phẩm mới, hợp đồng lớn...)

• Điểm vào lệnh cụ thể và rủi ro thấp (dựa trên mô hình VCP)

• Điểm cắt lỗ và chốt lời được xác định trước

Trend Template: Lọc ra những cổ phiếu dẫn dắt thị trường

Minervini chỉ giao dịch cổ phiếu nằm trong xu hướng tăng mạnh và rõ ràng. Để đảm bảo điều này, ông dùng một bộ tiêu chí định lượng gồm 8 điều kiện – gọi là “Trend Template”. Ví dụ:

• Giá hiện tại nằm trên MA50, MA150, MA200.

• MA50 > MA150 > MA200.

• MA200 phải dốc lên ít nhất 1 tháng.

• Giá nằm trong top 25% đỉnh 52 tuần.

• Relative Strength (RS) Rating > 80.

Nếu một cổ phiếu không đáp ứng cả 8 tiêu chí, ông sẽ bỏ qua, bất kể câu chuyện doanh nghiệp hấp dẫn thế nào.

VCP – Mô hình thu hẹp biến động: Dấu hiệu của dòng tiền tổ chức

Sau khi lọc ra được cổ phiếu mạnh, Minervini tìm mô hình VCP – một dạng tích lũy dạng phễu, nơi biến động và khối lượng giao dịch co lại dần. Đây chính là dấu hiệu “bàn tay tổ chức” đang âm thầm gom hàng mà không làm giá tăng mạnh.

Đặc điểm VCP:

• Mỗi nhịp điều chỉnh đều nông hơn nhịp trước (ví dụ: 20% → 10% → 5%)

• Khối lượng giảm dần theo thời gian

• Xuất hiện “pivot point” – điểm kháng cự cuối cùng

• Giá bứt phá qua pivot kèm khối lượng tăng vọt → tín hiệu vào lệnh

VCP là sự hội tụ hoàn hảo giữa tâm lý thị trường (người bán yếu dần), dòng tiền (tổ chức gom hàng) và cấu trúc giá (điểm phá vỡ rõ ràng).

VCP chính là một dạng tích lũy – nhưng là tích lũy tinh gọn, hiện đại và có thể xem là tương đương với:

• Pha Accumulation (giai đoạn đầu tăng giá) trong chu kỳ thị trường theo Dow và Weinstein

• Hoặc Phase B trong mô hình tích lũy của Wyckoff

Tại sao Minervini chọn VCP?

Yhay vì chờ một nền tích lũy kéo dài hàng tháng (Phase B), ông tìm những phiên bản "tinh lọc" của tích lũy, nơi:

• Cung bị hấp thụ triệt để (volume co lại dần)

• Giá co hẹp lại (volatility contraction)

• Điểm breakout rõ ràng, rủi ro thấp

Nói cách khác: VCP là Phase B tối giản – nơi Wyckoff gặp Minervini.

SEPA: Sự kết hợp giữa kỹ thuật và cơ bản

Khác với nhiều trường phái thuần kỹ thuật, Minervini nhấn mạnh: “Đừng bao giờ mua cổ phiếu chỉ vì báo cáo tài chính đẹp, nếu biểu đồ không xác nhận.” Ông yêu cầu:

• Biểu đồ phải đạt chuẩn kỹ thuật (VCP, Trend Template)

• Nhưng cũng cần có yếu tố tăng trưởng nền tảng (EPS, doanh thu)

• Và đi kèm một câu chuyện (catalyst) đủ mạnh để thu hút dòng tiền lớn

Chính sự kết hợp này khiến SEPA trở thành một chiến lược giao dịch “thực dụng” nhưng sắc bén, giúp nhà đầu tư không rơi vào những cái bẫy kỹ thuật hay mua nhầm cổ phiếu cơ bản yếu.

Kết luận: Tư duy Minervini – tinh hoa của một thế kỷ quan sát thị trường

Chiến lược SEPA không phải là một “phát minh mới”, mà là kết quả của việc chắt lọc tinh hoa từ Dow và Wyckoff, rồi biến nó thành một hệ thống rõ ràng, có thể thực thi. Nó dạy nhà đầu tư tư duy theo ba tầng:

• Dow – nhìn thị trường như một dòng thủy triều: hãy đi theo xu hướng lớn

• Wyckoff – nhìn biểu đồ như một cuộc đấu giữa cung – cầu: hiểu dòng tiền tổ chức

• Minervini – hành động như một tay súng bắn tỉa: chỉ bắn khi điều kiện đủ

Trong một thị trường ngày càng phức tạp, nơi thuật toán và robot chiếm phần lớn thanh khoản, điều mà SEPA mang lại chính là sự rõ ràng, tính kỷ luật và khả năng tái lập – những yếu tố sống còn với nhà đầu tư tăng trưởng hiện đại.